سه‌شنبه ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
داستان راستان و قصه پرغصه از سو رفتارها؛
باید زحمت کشیده باشی تا بفهمی که بدست آوردن چقدر سخت است و به زور گرفته شدن دست رنجت چقدر درد دارد. باید سالم و باغیرت باشی تا درد تهمت و حاشیه سازی ها را درک کنی. باید کارآفرین و سازنده باشی تا بفهمی مبارزه همزمان در دو جبهه فنی و تولید و جبهه دادگاه و پاسگاه چه فشاری بر آدم می آورد. داستان راستان زیر، روایت قصه پر غصه عبدالرحیم جعفری است. روایت عکسی با فرح پهلوی و مصادره انتشارات اميركبير.
کد خبر: ۳۹۲۲۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۸
توسعه نیافتگی اقتصاد ایران؛
حسین عظیمی آرانی (۱۳۲۷ در آران و بیدگل - ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۲ در تهران) اقتصاددان ایرانی بود. عظیمی در اولین سمینار بازسازی اقتصاد ایران پس از جنگ، که در سال ۱۳۶۸ برگزار شد، به صراحت نقایص و اشتباهات فاحش سیاست‌های تعدیل اقتصادی در برنامه اول توسعه را تشریح نموده و به درستی، بحران اقتصادی ناشی از آن را پیش‌بینی کرده بود. وی اعتقاد داشت اقتصاد، از علوم انسانی است، بنابراین تئوری اقتصاد ملی باید بر اساس اقتضائات ملی تدوین شود. فشار غیرمستقیم دولت بعضی‌ها آنقدر مرحوم عظیمی را در تنگنا قرار داد که منجر به حاشیه گرایی و سرانجام فوت او شد. زنده یاد دکتر حسین عظیمی در کتاب مدار‌های توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، ص ۳۸۲ بیان می‌دارد که در جامعه‌ای که عمر متوسط تحولات سیاسی آن ۸ تا ۱۰ سال است هیچ گاه اقتصاد پا نمی‌گیرد. بعضی مرحوم‌ها در آخرت چگونه باید پاسخگوی فشار‌های وارد بر زنده یاد عظیمی باشند، خدا می‌داند. توصیه داریم که ویدئو کلیپ انتهای متن برای آشنایی با منظومه فکری حسین عطیمی را الزاما مشاهده کنید.
کد خبر: ۳۹۱۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
تحلیل سعید حجاریان از ۲۸ مرداد ۳۲؛
درباره کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، از همان فردای واقعه دو روایت به دست داده شد. از یک‌سو، طرفداران شاه آن را «قیام و رستاخیز ملی» نامیدند و از دیگر سو، ملیّون آن را «کودتای ننگین» خواندند. این روایت‌ها و روایت‌پردازی‌ها همچنان ادامه دارد و بعضاً با انتشار برخی کتاب‌ها و اسناد و خاطرات دستخوش تغییر و اصلاح می‌شود.
کد خبر: ۳۸۲۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۳۱
نگاهی به کتاب‌های عاشورایی معاصر؛
دکتر سعید طاووسی مسرور عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تلخیص بخشی از کتاب عاشوراشناسی استاد محمد اسفندیاری (اسلام پژوه و کتاب شناس)، به هفت نظریه عمده بیان شده در این کتاب پرداخته و جای نظریه هشتمی را در این خصوص خالی دیده و ارایه نظر می‌کند. ورای جامعیت یا عدم جامعیت این دسته بندی، پرداختن و تحلیل موضوع بدین شکل، امر بدیعی بوده که ارزش‌های خاص خود را دارد.
کد خبر: ۳۸۲۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۶
درگذشت نویسندگان؛
مرتضی رُهبانی، پژوهشگر، نویسنده و مترجم، چند روز قبل در سن ۸۹ سالگی و در سکوت خبری از دنیا رفت. یکی از بستگان مرتضی رُهبانی با اعلام این خبر گفت که او در ششم مردادماه جاری دار فانی را وداع گفته است. مباحث تمدنی و به‌ویژه تأثیر و سهم و نقش فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی در تمدن جهانی از موضوعات مورد توجه و علاقۀ او بود.
کد خبر: ۳۸۱۹۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۴
نویسنده جامعه‌شناسی نخبه‌کشی؛
علی رضاقلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر بامداد امروز، هشتم فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در ۷۵ سالگی بر اثر ناراحتی قلبی در یکی از بیمارستان‌های تهران از دنیا رفت. از این پژوهشگر کتاب‌های «جامعه‌شناسی خودکامگی» و «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» منتشر شده است. همچنین گردآوری و تنظیم درس‌گفتار‌های کلاس روش‌شناسی علوم انسانیِ عبدالکریم سروش و چاپ کتاب «درس‌هایی در فلسفه علم الاجتماع» در کارنامه او دیده می‌شود.
کد خبر: ۳۷۵۹۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۸
توانایی‌های ناشناخته خواندن؛
در ایران درمان به کمک کتاب تا حدّی از نوع خودپزشکی بوده؛ که حداقل در این یک مورد نه ضرر دارد نه آثار جانبی! اما امکانات و ظرفیت‌های بالقوه‌ای هم وجود دارد که بتواند این درمان را هدفمندتر کند. قرار نیست فقط شاهکار‌های ادبی پیشنهاد شوند. مهم این است که خواندن بتواند ذهن خواننده را برانگیزد و او را نسبت به گره‌های ذهنی خودش اندکی آگاه کند.
کد خبر: ۳۷۲۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۸
گفتگو با احسان شریعتی؛
فوکو در یکی از این مقالات خود در بحبوحه انقلاب می‌نویسد: «من نمی‌توانم تاریخ آینده را بنویسم، در پیش‌بینی گذشته هم چندان مهارت ندارم. با این حال دوست دارم بکوشم چیزی را که دارد رخ می‌دهد، دریابم؛ چون این روز‌ها هیچ چیزی به سرانجام نرسیده و تاس‌ها هنوز از چرخش باز نایستاده‌اند. شاید کار روزنامه‌نویس همین باشد؛ اما واقع این است که من در این راه نوپا هستم»
کد خبر: ۳۶۹۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
سالروز تولد دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان؛
برای کاتوزیان توسعه اقتصادی و صنعتی ایران، دغدغه و مسئله اساسی است، اما پیش روی او یک پرسش مهم وجود دارد اینکه «چرا ایرانیان به رغم تغییرات مهم اقتصادی و صنعتی و رفاهی ایجاد شده در دوره پهلوی اول و دوم، خواهان تغییر حکومت شدند و؟». به نظر او پاسخ گویی به این قبیل پرسش‌ها با متدولوژی و روش‌های پژوهشی معمول در اکادمی‌های غربی و اروپایی ممکن نیست. چون تاریخ و تجربه‌های تاریخی اروپا، با ایران متفاوت است.
کد خبر: ۳۶۵۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۹
گفتگو؛
علامه طباطبایی علاقه‌مند به گفتگو با هانری کربن بود و در جلساتش با او آخرین دستاور‌های فلسفی در غرب را می‌شنید که از ماهیت شیعه برایش صحبت می‌کرد، اما برخی از انقلابیون این را برنمی‌تابیدند.
کد خبر: ۳۶۵۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۴
جامعۀ کوتاه مدت و مخالفانش؛
محمد علی همایون کاتوزیان (متولد ۲۶ آبان ۱۳۲۱ تهران) که در ایران وی را به نام همایون کاتوزیان و در خارج از ایران با کوته‌نوشت نام؛ هما کاتوزیان، می‌شناسند، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، کاوشگر علوم سیاسی و منتقد ادبی است. زمینهٔ تحقیق مورد علاقهٔ او مسائل توسعه‌ای مربوط به ایران بوده و تحصیلات رسمی دانشگاهی کاتوزیان در اقتصاد و جامعه‌شناسی است. یکی از نظریات مطرح او، جامعه کلنگی است. بر نظریه جامعه کلنگی محمدعلی همایون کاتوزیان انتقادات زیادی وارد است، ضمن اینکه لایه‌های کاملا واضح و غیر قابل انکاری از حقایق را با رویکردی توسعه گرایانه مطرح می‌کند. قلم کاتوزیان ترکیبی از آسیب شناسی و چالش یابی همراه با جهت دهندگی توسعه‌ای منجر به تقویت ساختار‌ها و ساخت‌های سازمانی- اجتماعی و همچنین تشریح الگو‌های ارتباطی است.
کد خبر: ۳۶۵۰۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۱
کتاب جدید نشر نی؛
«انقلاب در میراث فرهنگی» به قلم مهرداد بهمنی و سارا کریمی از سوی نشر نی روانه بازار کتاب شد.
کد خبر: ۳۵۶۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۵
آثار فوکو؛
نگاهی به هویت‌یابیِ فیزیکی کودکان با تمرکز بر آرای میشل فوکو و آیین تشرف که در ادامه می‌خوانیم؛
کد خبر: ۳۵۲۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۴
سید محمد عمادی حائری؛
مجموعۀ اسلام ایرانی کربن اثری است با دایره‌ای موضوعی در اندازۀ تاریخ اندیشه‌های فلسفی و معنوی ایران که به گفتۀ خود کربن گسترۀ محور‌ها و مباحث آن «بیش از حد گسترده است». وجه مشترک گسترۀ گستردۀ موضوعات این اثر، ایرانی بودن اندیشه‌هایی است که در آن توصیف و تحلیل شده است؛ یعنی اندیشه‌هایی ایرانی که در دامان اسلام بالیده‌اند.
کد خبر: ۳۵۰۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۴
سلاخی معترضان!
بعد از آنکه در شانزده شهریور حکومت نظامی اعلام شد، شاه برای نشان دادن اهمیت و جدی بودن حکومت نظامی، فرماندهی نظامی پایتخت را به اویسی واگذار کرد. تفویض این مقام به اویسی نشان از اعتماد کامل شاه به اویسی و جدی بودن او در سرکوب هر نوع جنبش اعتراضی داشت.
کد خبر: ۳۴۵۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۵
الگوریتم‌های اینستاگرام؛
اساس قدرت از نگاه میشل فوکو، بر رابطه است. رابطه‌ای که یک طرف سعی می‌کند با ابزار‌های و تکنیک‌های مختلف (از سرکوب گرفته تا اقناع و غیره)، رفتار طرف مقابل را هدایت و اداره کند (فوکو، ۱۳۹۵، ۱۴۳).
کد خبر: ۳۴۵۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۱
محمد نوری؛
مدیرعامل دفتر فرهنگ معلولان ضمن تأکید بر مشکلات جدی قوانین مربوط به معلولان در ایران، گفت: این قوانین دچار اشکالات اساسی هستند و براساس یک دیدگاه تبعیض‌آمیز تدوین شده‌اند. در این قانون، معلولیت را یک مقوله شخصی و پزشکی دانسته اند نه یک پدیده اجتماعی و فرهنگی. مثلا فرد نابینا است و پزشک باید تلاش کند بینا شود، اگر نشد، باید کمک کنیم تا به نوعی زنده بماند.
کد خبر: ۳۴۳۳۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
سروش دباغ:
در این جستار* به شش موضوع خواهم پرداخت و زیست-جهانِ سپهری و هایدگر، دو سالک مدرن معاصر را با یکدیگر تطبیق خواهم کرد: مرگ، امرمتعالی، تفکر شاعرانه، تکنولوژی، زمان و امر سیاسی.
کد خبر: ۳۴۲۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۵
ساختارگرایی چالشی سخت
در سال‌های دهه‌ی شصت میان رهیافت‌ها و شعار‌های پدیدارشناسی و ساختارگرایی چالشی سخت و پیگیر پدیدار شد. کسانی، چون لوی اشتراوس، ساختارگرای [۱]فرانسوی، بر این نظر تأکید ورزیدند که پدیدارشناسی بیش‌ازحد به اولویت معنا‌ها و بخصوصی سوژه‌ی معنا تکیه دارد. لوی اشتراوس می‌گفت نباید معنا را صرفاً در ساحت ذهن جست‌وجو کرد، بلکه معنا‌ها باید از دل ساختار‌های اجتماعی-تاریخی و فرهنگی بیرون آورده شوند. فوکو با نظر لوی اشتراوس [۲]ازآن‌رو هم‌آوا بود که می‌گفت نباید پدیده‌ها را در دهلیز‌های تاریک ذهنیت جست‌وجو کرد، بلکه باید به ساحت بافت و شکل‌بند‌های برون ذهنی عنایت نمود.
کد خبر: ۳۴۲۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۲
بحران‌های محیط زیست؛
صرف نظر از رویکرد دانش تخصصیِ علوم فیزیکی و فنی (علوم اثباتی) که تنها از منظر ارزیابی محاسباتی و عدم قطعیت‌های خارجی و عینی به موضوع ریسک می‌نگرند، از اواخر قرن بیستم میلادی به این سو با گسترش عدم قطعیت‌های ناشناخته و آشکار شدن خطرات اکولوژیک و بحران‌های محیط زیستی ناشی از صنعتی شدن و پیامد‌های مخرب آن ها، نظریه پردازی درباره ریسک و بحران‌های اکولوژیک، مورد توجه علوم اجتماعی قرار گرفت.
کد خبر: ۳۳۶۶۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۹